چرا نمیتوانید قاطع باشید
- ترس "از دست دادن روابط"
- احساس گناه در مورد "نه گفتن"
- باورهای اشتباهی مثل:
"حرف دیگران را گوش نکنم، آدم خودخواهی هستم."
"همیشه باید دیگران از من راضی باشند."
"خواستههای دیگران بر خواستههای من مقدم است."
چگونه رفتار قاطعانه را در خود ایجاد کنید
1. بهکارگیری جملات من
در این تکنیک فرد، نظر و احساس خود را به طرف مقابل بهصورت قاطعانه میگوید. در این موارد استفاده از "جملات من" لازم است:
● بهجای "تو اصلاً به من توجه نمیکنی"، بگویید: "وقتی در مهمانی کنار من نبودی، ناراحت شدم."
● در جملات، گوشه و کنایه نباشد.
● کار فرد را تفسیر نکنید، بهجای "منو ضایع کردی"، بهتر است بگویید: "در مهمانی، به پیشنهاد من، در مورد دانشگاه رفتن، خندیدی." پس، نیت او را تفسیر نکنید: اینو گفتی، پس منظورت.......... بود.
● انتظارات خود را بار بعد به صورت جمله مثبت بگوئید.
● از قیدهای مطلق در گفتههای خود استفاده نکنید: "همیشه اینجوری هستی، هیچوقت به من توجه نمیکنی، چقدر بهت گفتم، ...".
شما میتوانید از فرمول زیر برای بیان جملات استفاده کنید:
من + توصیف موقعیت + بیان احساس خود + انتظار یا پیشنهادی که برای دفعه بعد دارم.
برای مثال: من + وقتیکه بدون هماهنگی، به خانه دیر میآیی + عصبانی میشوم + از تو میخواهم قبل از دیر آمدن من را نیز مطلع سازی.
یادتان باشد در هنگام استفاده از این تکنیک به این موارد دقت کنید:
- قاطع بودن لحن، زبان بدن و کلام
- پافشاری روی حرف خود
- پرهیز از بیان ایرادهای زیاد
- در نظر گرفتن شرایط زمانی و مکانی
- موضوعات گذشته را پیش نکشید.
- کلی گویی نکنید.
- اگر به خواستهی شما توجه کرد، حتی به مقدار کم از او تشکر کنید.
- از رفتارش انتقاد کنید. نه اینکه شخصیت او را زیر سؤال ببرید.
2. تکرار مکرر
وقتی طرف مقابل پافشاری زیادی برخواستهاش دارد، بهجای بحث کردن، پاسخ خود را مرتب تکرار کنید؛ اینجا نیازی به توجیه بیشتر نیست. میتوان عبارت کلیدی خود را مرتب و بهآرامی و بدون خشم تکرار کنید تا فرد متوجه شود.
3. حد وسط را گرفتن
وقتی امنیت شغلی، آسیب جسمی یا درگیری حقوقی مطرح است، بهتر است که فرد نظر خود و طرف مقابل را تعدیل کند، حد وسط را گرفته تا رضایت دو طرف تأمین شود.
4. خلع سلاح
وقتی کسی از شما انتقاد میکند، احساس خشم و عصبانیت میکنید و با خود فکر میکنید: "من حق دارم از خودم دفاع کنم، چرا او باید به من توهین کند؟" این افکار منجر به کشمکش ذهنی بیفایده میشود.
حال در روش خلع سلاح، بجای مقابله به مثل، نکته مثبتی در جمله فرد پیدا کنید و خود را جای طرف مقابل بگذارید و مسئله را از دید او بنگرید.
5. قاطعیت تدریجی
اگر با تکنیکهای فوق به نتیجه نرسیدید، پاسختان را با قاطعیت کم شروع کنید و به تدریج میزان آن را افزایش دهید.
مثال: دوست شما با اصرار از شما میخواهد که به همراه او به مهمانی بروید.
شما میتوانید از شیوهی قاطعیت تدریجی زیر استفاده کنید:
- "نه!"
- "من به مهمانی نمیآیم."
- "دومین بار است که دارم میگم من اهل اینجور مهمانیها نیستم."
- "ببین چندبار گفتم و ازت میخوام که دیگه در این مورد باهام صحبت نکنی."
- "ولم کن."
6. گوشزد کردن نتیجه کار
اگر روش قاطعیت تدریجی نیز جواب ندهد، باید نتیجه کار را به فرد گوشزد کرد.
پیامد آن باید مشخص باشد.
مشخص کردن پیامد نباید بهصورت تهدید باشد و به لحن شما بستگی دارد.
اگر اینها رعایت شود، شنونده را به همکاری و عدم پرخاشگری دعوت میکند.
دیدگاه خود را بنویسید