مصاحبه انگیزشی  راهی برای هدایت گفتگو به سمت تغییر است. این تغییر باید در راستای تقویت انگیزه و تعهد مراجعان باشد. مصاحبه ی انگیزشی نسبتا کوتاه و مختصر است و گاها تنها یک جلسه می تواند برای بهبود نتایج درمان و ایجاد تغییر در الگوهای طولانی مدت کافی باشد.کاربرد مصاحبه انگیزشی در درمان اعتیاد

هدف اصلی مصاحبه انگیزشی حفظ مشارکت و خودمختاری مراجع است که از این طریق به او کمک می­کند تا آزادانه به بررسی رفتار خویش بپردازد و بدین ترتیب تردیدی را تجربه کند که آغاز فرآیند تغییر است .

 برانگیختن انگیزه فرد برای تغییر اهمیت ویژه ­ای در مصاحبه انگیزشی دارد که این هنر درمانگر است که به کمک مهارت­های خاص مصاحبه انگیزشی گفتگوی تغییر را بر ­انگیزد و هنگام انجام این گفتگو نیز آن را تقویت کند. در واقع  درمانگر سطحی از آمادگی را برای مراجع فراهم می­کند تا در جهت عمل برای تغییر حرکت کند. 

چند نشانه برای این آمادگی وجود دارد مانند تصور مراجع درمورد اینکه تغییر شبیه به چیست یا کمک خواستن از درمانگر یا کسب اطلاعات برای شیوه ­های تغییر. 


بیرون کشیدن جملات انگیزشی از کلام خود مراجع و دیدن رفتارهایی که نوید تغییر می دهند، همراه با ایجاد تضاد در ذهن وی، حرکت به سوی تغییر مثبت را تقویت خواهد کرد.

مراجعانی که آمادگی برای تغییر را نشان می­دهند اغلب آماده هستند تا برنامه­ ای برای عمل داشته باشند.

 درمانگر از اظهارات مراجع که بیانگر قصد و تعهد اوست حمایت می­کند. علاوه بر این، درمانگر به شیوه­ ای محترمانه و با مشارکت مراجع در تدوین برنامه تغییر دخالت می­کند به نحوی که مراجع با اختیار خود تصمیم بگیرد که چه چیزی بیشترین منفعت را برای او در پی دارد.  

مراجعان مبتلا به اختلال­ مصرف مواد معمولاً در زندگی خود احساس عدم کنترل را تجربه می­کنند و داشتن حق انتخاب می­تواند آن­ها را توانمند کند.

 برنامه ­های تغییر می­تواند کلامی یا نوشتاری باشد اما غالباً اهداف خاص، خود به گام­ها و اهداف جزئی ­تر و قابل دستیابی تجزیه می­شوند به نحوی که فرد به زودی موفقیت را تجربه کند و از این طریق خود کارآمدی او افزایش یابد.

 برنامه تغییر در مصاحبه انگیزشی می­تواند شامل شناسایی منافع مورد انتظار، موانع احتمالی و معیارهای موفقیت شود.

2 فایده مهم مصاحبه انگیزشی:

افزایش و بازسازی اعتماد به نفس: کمبود اعتماد به نفس در افرادی که میخواهند تغیییری ایجاد کنند و عادات جدیدی را شکل دهند، یک مانع بزرگ به حساب می آید. مصاحبه های انگیزشی به این افراد امکاناتی می دهد تا اعتماد به نفس خود را افزایش دهند و برای قبول مسئولیت این تغییر آماده شوند.

افزایش مسئولیت پذیری:  افراد را برای پذیرش مسئولیت و تکیه بر خود در جهت ایجاد تغییر تعلیم می دهد. به طور مثال افرادی که به دیابت مبتلا هستند یاد می گیرند که بهتر است تنها بر پزشک خود اتکا نکنند و برای تغییر سبک زندگی توسط خودشان مانند رژیم گرفتن و ورزش کردن آموزش می بینند.